اهمیت کاستومیاز (سفارشی کردن) در طراحی وب

تا حالا شده تو روزنامه‌ها یا حتی تو خیابون، تبلیغات طراحی وب رو ببینین؟ حتما شده. نوشته‌هایی مثل «طراحی وب با نازل‌ترین قیمت» یا «طراحی وب فقط ۷۰هزار تومن» و…
خیلی جالبه که یه طراح برای طراحی ۲٫۵ میلیون تومن می‌گیره و یه طراح ۷۰هزار تومن. ولی خب مهم اینه که ما بدونیم بین این دو، کدوم طراح هست!
بحث customize یا سفارشی کردن، موضوع جدیدی نیست. خیلی از قالب‌های خوب با سفارشی کردن یه قالب دیگه به وجود اومدن. ما حتی قالب‌های زیادی رو می‌بینیم که مشتقی از قالب ۲۰۱۳ وردپرس هستن ولی اصلا قابل تشخیص هم نیستن. نمی‌خوام بگم سفارشی کردن خوبه یا بد، هدفم از این نوشته اینه که فقط جایگاه طراح وب رو درک کنیم.
مشتری‌های ما، در ایران، اکثرا هیچ شناختی از فضای اکوسیستم طراحی وب ندارن به همین خاطر راحت می‌شه اونا رو فریب داد.
نمونه‌اش هم همین تفاوت قیمت طراحی هست که دو نفر (که به خودشون می‌گن طراح) دارن.

برای من هم پیش اومده که بعد از بررسی و صحبت کردن با مشتری قیمتی رو پیشنهاد کردم و در جواب چیزایی مثل این رو شنیدم: «این‌همه؟ فلان طراح همین کار رو با X انجام می‌ده!»!

در جواب اکثرا فقط توضیح می‌دم که قیمت “طراحی” همین هست و اگه کار حرفه‌ای و اختصاصی می‌خوای همین‌قدر باید هزینه کنی.

اما کاستوم کردن

به نظر من کاستومایز اصلا بد نیست، گاهی مشتری بودجه‌ی کافی برای طراحی رو نداره یا اصلا طراحی برای پروژه‌ای که می‌خواد کار درستی نیست. این‌جور موقع‌ها سفارشی کردن یه قالب آماده خیلی مفیده. جدای بحث‌های حقوقی (مثل حق‌نشر) کاستوم کردن مشکلات زیادی هم داره.

خوب؟

همونطور که گفتم گاهی مسائل مالی باعث می‌شه بجای طراحی به سفارشی کردن قالب آماده رو بیاریم. همچنین سبک پروژه‌ای که پیشنهاد شده هم مهمه. بجز این دو، مسئله‌ی کم بودن وقت (به هر دلیلی) هم جبران می‌شه.

چرا بد؟

خب باید بگیم که کاستوم کردن به بعضیا این اعتماد به نفس رو می‌ده که خودشونو طراح بدونن. یاد بحثی افتادم که تو گروه تلگرامی با دوستای طراح و توسعه‌دهندم داشتیم، بحث سر متریال دیزاین (Material design) بود که خوبه یا بد، هرکسی نظرش رو می‌گفت و دوستان گله داشتن که هرکسی که دو خط کد رو می‌فهمه خودشو طراح می‌دونه، در جواب من این جمله رو فرستادم: «خب اینا طراح نیستن که، ما که می‌دونیم طراح نیستن نباید بگیم طراح. اینا فقط پازل می‌چینن. درست کردن پازل جالبه اما طراحی نیست.»

حقیقت اینه که کاستوم کردن قالب‌ها امروز خیلی مرسوم شده و طراحی کم شده.

حقیقت طراحی خلاقیت و ارضای نیاز زیبایی در عین تفاوته که داره به شدت کم می‌شه. همچنین طراح‌هایی که کارشون عالیه و به نسبت کارشون پول می‌گیرن کم کم دارن منابع درامدشونو از دست می‌دن.

بحث دیگه هم پیروی از ترندها هست، اکثر قالب‌های آماده از ترند‌های طراحی وب پیروی می‌کنن (برای اطلاعات بیشتر: ‘قسمت اول پادکست براکت’ – ‘نوشته سالار کابلی ’) که باعث می‌شه وب‌سایتای شبیه به هم زیاد بشن که علاوه بر خراب شدن فضای وبی، بازدیدکننده‌ها از وب‌سایت‌های فارسی رو هم خسته می‌کنه و بیشتر به سمت وب انگلیسی سوق می‌ده.

 

به هر حال با تموم خوبی‌ها و بدی‌ها باید گفت کاستوم کردن بد نیس و حتی یه کاستومایز خوب، خیلی بهتر از یه طراحی بده.

درسته کسی که کارش سفارشی‌سازیه، طراح نیست، اما ممکنه از یه طراح خیلی بهتر کار کنه.

ممنون، علی‌رضا